کتابشناسی ترجمه‌ها، شروح و پژوهشهای مربوط به زیارت جامعه کبیره
کتابشناسی ترجمه ها، شروح و پژوهش های مربوط به زیارت جامعه کبیره شامل کتاب های چاپی فارسی و عربی، مقالات، پایان نامه ها، کتابهای خطی، به ترتیب عنوان نوشتار است. این نوشتار نوشته ی جناب آقای عباس نوری است که تقدیم می گردد.
بخش اول – کتابهای فارسی چاپی
آمال العارفین: ترجمه منظوم زیارت جامعه. ابوالقاسم تاجر طهرانی (متخلص به پروین). چاپ سنگی 1278 ق. 238 ص.
ادب فنای مقربان. عبدالله جوادی آملی. قم: اسراء. نشر کتاب از سال 1381 آغاز شده و هنوز ادامه دارد.
اسرار دلبران. سید احمد سجادی. تهران: بنیاد قرآن و عترت، 1385 ش. 207 ص.
اسرار الزیارة و برهان الإنابة فی شرح زیارة الجامعة. محمد تقی (آقا نجفی) اصفهانی (م 1332 ق). چاپ 1296 ق.
ترجمۀ شرح عربی ایشان (حقائق الاسرار) است که در حاشیۀ آن چاپ شده است.
بنگرید: الذریعه ج 2 ص 35، ج 7 ص 29.
الانوار الطالعة فی شرح الزیارة الجامعة. علی اصغر منوّری تبریزی (م 1424 ق). قم: مؤمنین، 1380 ش. 521 ص.
الانوار الالهیة. علی نظری مؤمن آبادی رفسنجانی. اصفهان: کانون پژوهش، 1389 ش. 610 ص.
انوار الهی. سید حمید فتاحی. قم: میر فتاح، 1390 ش. 623 ص.
اظهار ادب به آستان مقدس ائمۀ معصومین علیهم السلام: بیان فارسی ساده از زیارت جامعه کبیره. سید علی اکبر محبّ الاسلام. تهران: منیر، 1388 ش. 487 ص.
اعجاز ولایت، منشور امامت: سیری در زیارت جامعه کبیره. مجید فولادی. قم: سبط النبی، 1389 ش. 208 ص.
با اختران تابناک ولایت: ترجمه کتاب الانوار اللامعة. سید عبدالله شبر (1188 – 1242 ق). ترجمه: عباسعلی سلطانی گلشیخی. مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی، 1372 ش. 244 ص.
با پیشوایان هدایتگر. سید علی میلانی. قم: حقایق. 5 جلد. 1388 ش.
پرتو ولایت: شرح زیارت جامعه. سید محمد وحیدی شبستری (1335 – 1421 ق). تحقیق: هاشم صالحی. قم: وفایی، 1387 ش. 302 ص.
این کتاب به زبان عربی نیز ترجمه شده است.
پرتوی از زیارت جامعه کبیره. ناصر مکارم شیرازی. تهران: دار الکتب الإسلامیة، 1382 ش. 151 ص.
پرچمداران هدایت: ندبّری بر زیارت جامعه کبیره. سید احمد سجادی. تهران: اسوه، 1387 ش. 504 ص.
ترجمه زیارت جامعه کبیره. عنوان مشترک چندین کتاب است که ترجمه محض به صورت منظوم یا منثور ارائه کرده اند. به دلیل اشتراک عنوان، فقط مترجم و ناشر یاد می شود:
1.سید مهدی شجاعی. مندرج در کتاب مقامات اولیاء/ سید مجتبی حسینی. چاپ دیگر: تهران: نیستان.
2.احمد زمردیان شیرازی. ترجمه منظوم مندرج در کتاب مقام ولایت (شرح زیارت جامعه از همو)
3.هیئت تحریریه مؤسسه در راه حق. قم: در راه حق، 1380 ش. 40 ص.
4.سید ضیاء الدین تنکابنی. قم: ندای کوثر، 1385 ش. 32 ص.
5.آرتا رحیمی. 1392 ش.
6.مرتضی نریمانی (ترجمه منظوم). اصفهان: زاینده رود، 1391 ش. 51 ص.
7.محمد دانشی. عتیق عشق، 64 ص.
ترجمه و توضیح مختصری از زیارت جامعه کبیره. محمد رضا اعوانی. قم: اسوه، 1387 ش. 112 ص.
ترجمه و شرح زیارت جامعه کبیره. محمد محدث خراسانی. مشهد، 1393 ق/ 1352 ش. 180 ص.
تفسیر قرآن ناطق. محمد محدی ریشهری، احمد غلامعلی. قم: دار الحدیث، 1390 ش. 684 ص.
جامعه در حرم: شرحی داستان گونه بر زیارت جامعه. سید مجتبی بحرینی. تهران: منیر، 1382 ش. 1000 ص.
جلوه های لاهوتی. محمد باقر تحریری. قم: دار المعارف، 1384 ش.
حبل متین شناخت ارکان دین: شرح زیارت جامعه. سید محمد ضیاء آبادی. تهران: خیریه الزهراء. 3 ج.
خزّان العلم و اهل بیت الوحی. سید حسین آیت اللهی جهرمی. جهرم: شهید مصطفی نژاد، 1377 ش. 108 ص.
این ویژگی جلد اول است.
در آستان امامان معصوم: گذری بر شرح زیارت جامعه کبیره. سید احمد خاتمی. قم: اسلامی، 1392 ش. 2 ج. 560 + 620 ص.
در حریم ولایت. آقا نجفی اصفهانی. به کوشش: تقی صوفی نیارکی. قم: مؤسسه امام خمینی، 1385 ش. 272 ص.
دو گفتار در باره زیارت جامعه کبیره. محمد سند. ترجمه مهناز فرحمند، عدنان درخشان. تهران: ابصار، 1389 ش. 72 ص.
این دو مقاله پیشتر در فصلنامه سفینه منتشر شده بودند.
زیارت جامعه در میراث مکتوب شیخ صدوق. علی لباف. تهران: منیر، 1392 ش. 64 ص.
سیمای ائمه: شرح زیارت جامعه. علی نظامی حصاری. تقریر: خانم حصاری همدانی. قم: فرایض، 1378 ش. 3 ج. 368+ 368+ 536 ص.
شرح زیارت جامعه کبیره. این گروه کتابها بجز کتابهایی است که نام خاص دارند که در جای خود یاد می شوند. آنچه در این عنوان مشترک جای می گیرد، بر اساس نام نویسنده در سطور آینده یاد می شود:
1.محمد تقی مجلسی (1003 – 1070 ق). مقدمه: مهدی فقیه ایمانی. اصفهان: حسینیه عمادزاده، 1373 ش. 190 ص. (برگرفته از کتاب مؤلف به نام لوامع صاحبقَرانی در شرح من لا یحضره الفقیه. البته مؤلف شرحی به زبان عربی نیز دارد که ضمن شرح عربی او بر من لا یحضره الفقیه آورده است. این شرح عربی، روضة المتّقین نام دارد و در 14 جلد چاپ شده است.)
2.سید ضیاء الدین استر آبادی. تهران: مکتب قرآن، 1372 ش. 341 ص.
3.سید محمد تقی نقوی قاینی. تهران: صادق علیه السلام، 1378 ش. 530 ص.
4.محمد هادی فخر المحقّقین شیرازی (1340 – 1420 ق). مقدمه و تحقیق: سید محمد جواد طبسی حائری. مشهد: فدک، 1368 ش/1410 ق. 2 ج. 550+ 550 ص.
5.سید حسین درود آبادی همدانی (ترجمه الشموس الطالعة). ترجمه: محمد حسین نائیجی. قم: مسجد جمکران، 1387 ش. 720 ص.
شرح و تفسیر زیارت جامعه کبیره. سید رحیم توکّل. تهران: کلینی، 1372 ش. 158 ص. فقط جلد اول منتشر شده است.
شمس طالعه در شرح زیارت جامعه. محمد طبیب زاده احمد آبادی اصفهانی. تهران، 1376 ق. 2 ج.
عطر ولایت: زیارت جامعه همراه با پارسی شدۀ منثور و منظوم. مهدی جعفری (نثر)، علی لباف (نظم). تهران: دانشوران، 1375 ش. 83 ص.
علی علیه السلام و زیارت جامعۀ کبیره. عبدالعلی گویا (1340 – 1415 ق). تهران: زراره، 1378 ش. 310 ص.
فوائد نافعۀ شریفه در شرح زیارت جامعه. محمد توتونچی تبریزی (م 1395 ق). تبریز، 1341 ش.
گذرنامۀ بهشت. سید کاظم ارفع. تهران: پیام عدالت، 1393 ش.
معیار شرک در قرآن: شرح زیارت جامعه. سید عزّ الدین حسینی زنجانی، سید ابوالفضائل زنجانی. قم: بوستان کتاب، 1385 ش. 184 ص.
مقام ولایت: شرح زیارت جامعه. احمد زمرّدیان شیرازی. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1374 ش. 827 ص.
مقامات اولیا: شرحی بر زیارت جامعۀ کبیره. سید مجتبی حسینی. تهران: نیستان، 1379 ش. 333 ص.
مشخصات بر اساس جلد اول نوشته شد.
نجوم لامعه در شرح زیارت جامعه. ابوتراب هدایی (1274 – 1373 ش). مشهد: چاپخانه خراسان، 1366 ش. 324 ص.
نسیم معرفت و هدایت: اهل بیت از نگاه زیارت جامعه کبیره. حسین گنجی. قم: طوبای محبت، 1385 ش. 207 ص.
نغمه های شیدایی. مهدی مهدوی زاده. قم: روح، 1383 ش. 79 ص. بخشی از کتاب، شرح منظوم زیارت جامعه است.
نغمه های عاشقی: ده مجلس پیرامون شرح زیارت جامعه کبیره. سید عبدالله فاطمی نیا. به کوشش: محمد رحمتی شهرضا. قم: پیام علمدار، 1388 ش. 352 ص.
بخش دوم - پایان نامه ها
اهل بیت در زیارت جامعه کبیره. سجاد عباس. قم: جامعة المصطفی، 141 ص.
بررسی مضامین قرآنی در زیارت جامعه کبیره. پروین کبری. دانشگاه اشرفی اصفهانی، 1387 ش.
بررسی مبانی اعتقادی شیعه در زیارت جامعه کبیره. لیلا علیرضایی. تهران: دانشگاه آزاد تهران مرکز، 1384ش.
ترجمه کتاب الانوار اللامعة فی شرح الزیارة الجامعة. عمران رجب اف. قم: جامعة المصطفی، 1384 ش.
مستندات قرآنی زیارت جامعه کبیره. عباس نوری. خوی: دانشگاه آزاد، 1387 ش.
مقام و منزلت ائمه در زیارت جامعه کبیره. ذاکر حسین عرفانی. قم: جامعة المصطفی، 1390 ش. 250 ص.
بخش سوم – کتابهای عربی چاپی
الاعلام اللامعة فی شرح الجامعة. سید محمد بن عبدالکریم طباطبایی. تحقیق: کاظم بهادلی. قم: رافد، 1390 ش. 334 ص.
در باره آن بنگرید: الذریعه ج 2 ص 239، فهرست فاضل خوانساری ج 1 ص 142.
الانوار الساطعة فی شرح الزیارة الجامعة. جواد الکربلایی. قم: دار الحدیث، 1377 ش. 5 ج.
در مقدمۀ جلد اول، رساله ای مفصل در مورد ولایت ائمۀ اطهار علیهم السلام آمده است.
الانوار اللامعة فی شرح زیارة الجامعة. سید عبدالله شبر کاظمی (1188 – 1242). تحقیق: فاضل فراتی و علاء کاظمی. قم: مکتبة الامین، 1422 ق. 208 ص.
این کتاب، بارها در ایران و عراق و لبنان با تحقیق های مختلف و بدون آن منتشر شده است.
بنگرید: ترجمه فارسی آن: با اختران تابناک ولایت.
الانوار اللامعة. محمد مقیم مازندرانی. (عکسی از روی نسخه خطی). قم. 166 ص.
انوار الولایة الساطعة فی شرح الزیارة الجامعة. سید محمد بن رضی الدین شبستری وحیدی (1335 – 1421 ق). تحقیق: هاشم صالحی. قم: وفایی، 1376 ش. 300 ص.
حقائق الاسرار. محمد تقی (آقا نجفی) اصفهانی. اصفهان: 1296 ق.
ترجمه فارسی اثر که به وسیلۀ مؤلف ترجمه شده، در حاشیۀ آن چاپ شده است.
ذات بهجة فی ظلال زیارة الجامعة. محمد رضا العزیز. قم: محبّین، 250 ص.
سند الزیارة الجامعة. سید یاسین موسوی. دمشق: حوزه علمیه اهل البیت، 1419 ق. 60 ص.
شرح الزیارة الجامعة الکبیرة. احمد احسایی (1166 – 1243ق). بیروت: دار المفید، 1420ق. 4 ج.
در باره این کتاب، کارهایی انجام شده است، از جمله:
1.احادیث شرح الزیارة الجامعة. ابوالمکارم حسین المطوع. کویت. 4 ج.
2.تلویح الاشارة فی تلخیص شرح الزیارة. سید محمد حسین مرعشی شهرستانی (1255 – 1315 ق). بیروت: مؤسسة البلاغ،، 1424ق. 170 ص.
مؤلف خود را به نام مستعار «عبدالصمد حائری مازنذرانی» نیز شناسانده است.
3.حل مشکلات شرح الزیارة الجامعة. حسن الحائری الاحقاقی. إعداد: راضی ناصر السلمان. بیروت: فکر الاوحد، 1423 ق، 142 ص.
شرح الزیارة الجامعة. محمد باقر الشریف الطباطبایی. تحقیق: احمد هانی الهجری. قم: باقیات، 1429 ق. 445 ص.
این کتاب به همراه شرح الزیارة المطلقة للإمام الحسین علیه السلام از همان مؤلف چاپ شده است.
شرح الزیارة الجامعة. محمد تقی المجلسی. قم: رافد، 1388 ش. 188 ص.
شرح الزیارة الجامعة. سید بهاء الدین محمد نایینی مختاری (قرن 12). منتشره در: میراث حدیث شیعه، دفتر -------- ص ----------
در مورد آن بنگرید: الذریعه ج 13 ص 306، فهرست کتابخانه گلپایگانی ج 1 ص 139.
الشموس الطالعة فی شرح الزیارة الجامعة. ریحان الله بن السید جعفر کشفی بروجردی (1267 – 1328 ق). تهران: 1354 ق.
در الذریعة ج 14 ص 222 نام برده است.
الشموس الطالعة فی شرح الزیارة الجامعة. سید حسین درود آبادی همدانی (م 1344 ق). تهران: مرکز نشر کتاب، 1378 ق. 544 ص. چاپ بعدی: قم: انصاریان.
ترجمه فارسی آن منتشر شده است. بنگرید: شرح زیارت جامعه کبیره / ترجمه محمد حسین نائیجی.
الصوارم المهرقة و الحجج اللامعة فی إثبات صحة الزیارة الجامعة. عبدالکریم العقیلی. قم: بضعة المصطفی، 1421 ق. 180 ص.
فی رحاب الزیارة الجامعة الکبیرة. سید علی حسینی صدر. قم: دار الغدیر، 1382 ش. 700 ص.
فی رحاب الزیارة الجامعة الکبیرة. محمد سند.
بنگرید: ترجمه فارسی آن: دو گفتار در بارۀ زیارت جامعه کبیره.
مع الأئمة الهداة فی شرح الزیارة الجامعة الکبیرة. سید علی میلانی. قم: حقایق، ج 1. 432 ص.
از همین مؤلف، شرحی فارسی نیز منتشر شده است.
بخش چهارم – مقالات فارسی
امام زمان علیه السلام در آیینه زیارت جامعه. سید جواد حسینی. مبلغان. شماره 100. بهمن – اسفند 1386. ص 22 – 28.
بازخوانی مبانی قرآنی توحید در زیارت جامعه کبیره. روح الله زینلی. مشکوة. شماره 121. زمستان 1392. ص 95
بررسی سندی زیارت جامعه کبیره. محمد سند. ترجمه مهناز فرحمند. سفینه. شماره 15. تابستان 1386. ص 92 – 116.
بررسی محتوایی زیارت جامعه کبیره. محمد سند. ترجمه عدنان درخشان. سفینه. شماره 16. پاییز 1386. ص 47 - 71.
پژوهشی در باره زیارتهای جامعه. سید کاظم طباطبایی. مطالعات اسلامی. شماره 62. زمستان 1382. ص 111 – 132.
پژوهش در زیارت جامعه. بشیر احمد سروری. زائر. شماره 83. آبان 1380. ص 9 به بعد.
تعامل شیعه با ائمه در زیارت جامعه کبیره. حسن اردشیری لاجیمی. اشارات. شماره 148. پاییز 1391. ص 179 به بعد.
زیارت جامعه در آینه پژوهش. محمد اصغری نژاد. فرهنگ کوثر. شماره 70. تابستان 1386. ص 75 – 77.
شرحی بر زیارت جامعۀ کبیره. سید احمد خاتمی. پاسدار اسلام. سال 1389 و 1390 (سلسلۀ مقالات)
کتابشناسی زیارت جامعۀ کبیره. ناصر الدین انصاری قمی. علوم حدیث شماره 30. زمستان 1382. ص 250 – 262.
منزلت امامان شیعه و چگونگی حسابرسی مردم در قیامت. حسین علوی مهر. شیعه شناسی. شماره 16. زمستان 1385. ص 35 به بعد.
نگرشی موضوعی بر زیارت جامعۀ کبیره. نفیسه نجفی. سفینه. شماره 26. بهار 1389. ص 150 – 159.
بخش پنجم – کتابهای خطی فارسی
الإلهامات الرضویة. سید محمد بن محمود حسینی لواسانی (م 1355 ق).
بنگرید: الذریعه ج 2 ص 302.
ترجمه زیارت جامعه کبیره. محمد باقر مجلسی.
بنگرید: الذریعه ج 4 ص 107
نسخه های خطی آن در کتابشناسی علامه مجلسی نوشته حسین درگاهی و علی اکبر تلافی ص 189 معرفی شده است.
ترجمه زیارت جامعه کبیره. مترجم: ناشناس.
نسخه خطی شماره 1050 کتابخانه مجلس (فهرست کتابخانه مجلس ج 23 ص 359).
شرح زیارت جامعه کبیره. محمد علی چهاردهی رشتی (م 1334 ق).
بنگرید: الذریعه ج 13 ص 306
شرح زیارت جامعه کبیره. عباس حائری تهرانی (1298 – 1360 ق)
بنگرید: نقباء البشر ج 4 ص 990، گنجینه دانشمندان ج 4 ص 426.
شمس طالعه در شرح زیارت جامعه کبیره. سید عبدالله بلادی بوشهری (1290 – 1372 ق)
بنگرید: الذریعه ج 13 ص 223.
القاطعة فی شرح الزیارة الجامعة. سید حسن رضوی قمی (م 1358 ق)
نسخه خطی آن به خط مؤلف در 146 برگ در کتابخانه آیة الله گلپایگانی به شماره 240 – 39 موجود است.
بخش ششم – کتابهای خطی عربی
الانوار الساطعة فی شرح الزیارة الجامعة. محمد رضا غراری نجفی (1304 – 1385 ق).
بنگرید: المنتخب من اعلام الفکر و الادب ص 496.
انیس الطلاب. محمد رضا بن محمد باقر (فرزند وحید بهبهانی). تألیف: 1245. بخشی از کتاب در باره زیارت جامعه است.
بنگرید: الذریعه ج 2 ص 459.
شرح بعض عبارات الزیارة الجامعة. معین الدین بن محمد صادق خادم الحسینی. نسخه خطی آن در کتابخانه دانشکده الهیات تهران به شماره 749 د موجود است (فهرست الهیات تهران ج 1 ص 308)
شرح الزیارة الجامعة الکبیرة. محمد قاسم بن محمد کاظم رازی (تألیف: 19 جمادی الثانیة 1133). نسخه خطی آن به شماره 3943 در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران موجود است (فهرست دانشگاه ج 12 ص 2933)
شرح الزیارة الجامعة الکبیرة. سید علی نقی طباطبایی حائری (م 1289 ق). شرح گسترده ای که ناتمام مانده است.
بنگرید: الذریعه ج 13 ص 306
شرح الزیارة الجامعة الکبیرة. علی غروی علیاری(1319 – 1417 ق).
بنگرید: المسلسلات فی الاجازات ج 2 ص 578، آینه پژوهش شماره 43 ص 111. نویسنده شرح دعاهای صباح، کمیل، ابوحمزه و افتتاح را نیز نوشته است.
شرح الزیارة الجامعة الکبیرة. سید محمدعلی موحد ابطحی (1347 – 1423 ق).
بنگرید: المسلسلات فی الاجازات ج 2 ص 583، آینه پژوهش شماره 76 ص 132.
شرح الزیارة الجامعة الکبیرة . مؤلف: ناشناس . نسخه خطی آن ضمن مجموعه 4373 کتابخانه مجلس موجود است. (فهرست مجلس ج 12 ص 83).
کاشف الاسرار. هدایة الله گلپایگانی توضیح؟
-----------------------------------------------------------
بخش هفتم – به زبانهای دیگر
زیارت جامعه با ترجمه انگلیسی. قم: انصاریان، 1380 ش. 66 ص.
زیارت جامعه با ترجمه انگلیسی. قم: مؤسسه امام حسین. 1376 ش. 48 ص.
زیارت جامعه با ترجمه اردو. رضی جعفر نقوی. پاکستان: دار الثقافة الاسلامیة، 1989.
بخشی از کتاب در دست انتشار زیارت جامعه نوشته استاد عباس نوری در آستانه‌ی نشر توسط انتشارات نبأ.
